Zmiany rozmieszczenia i koncentracji bydła mlecznego w Polsce w latach 2010-2020
Sroka, W.; Marosz, M.; Satola L. et al. (2025). Zmiany rozmieszczenia i koncentracji bydła mlecznego w Polsce w latach 2010-2020 (Changes in the distribution and concentration of dairy cattle in Poland in 2010-2020). Annals PAAAE, XXVII(1), 221-235.
Streszczenie: Polskie rolnictwo przechodzi dynamiczne zmiany, wynikające zarówno z procesów gospodarczych, jak i polityki rolnej Unii Europejskiej, a szczególną uwagę zwraca transformacja sektora mlecznego. Celem badań była ocena zmian w rozmieszczeniu i koncentracji bydła mlecznego w Polsce w latach 2010-2020 oraz identyfikacja kluczowych tendencji w zakresie specjalizacji regionalnej produkcji mlecznej. Do analiz wykorzystano dane dotyczące liczby gospodarstw utrzymujących krowy mleczne i pogłowia bydła mlecznego w ujęciu regionalnym. Zastosowano metody analizy wskaźnikowej, w tym współczynniki koncentracji (CR4), indeks Giniego i lokalny iloraz specjalizacji (LQ). Dodatkowo wykorzystano analizę strukturalną i porównawczą w celu identyfikacji najważniejszych trendów. Wyniki badań wskazują na postępujący proces koncentracji chowu bydła mlecznego, wyrażający się zmniejszeniem liczby gospodarstw zajmujących się produkcją mleka i wzrostem udziału większych stad. Najsilniejsza koncentracja produkcji występowała w województwach podlaskim, mazowieckim i wielkopolskim, które łącznie odpowiadały za ponad 55% krajowego pogłowia krów mlecznych. Potwierdzono także proces specjalizacji regionalnej, czego dowodem były rosnące wartości wskaźnika LQ w województwach o wysokim udziale produkcji mlecznej. Uzyskane wyniki wskazują, że polskie rolnictwo podąża w kierunku coraz większej koncentracji produkcji mleka w większych gospodarstwach. Sprzyja to poprawie efektywności, ale jednocześnie prowadzi do marginalizacji mniejszych jednostek.
Pełny tekst publikacji do pobrania TUTAJ.